Naši ljudi na radu u inostranstvu ne podbacuju kada je reč o novcu koji šalju u domovinu. To pokazuju i podaci Narodne banke Srbije (NBS) za prva četiri meseca ove godine.
„Nastavljen je rastući trend priliva doznaka koji je započet 2022. U posmatranom periodu 2023, priliv doznaka u Srbiju iznosio je 1,6 milijardi evra, što predstavlja rast za 21,8 odsto međugodišnje“, kažu u centralnoj banci.
Podsećanja radi, lane su naši radnici poslali više od pet milijardi evra ili okvirno za čak 40 odsto više nego u 2021. Tada je ovaj „dohodak” vredeo 3,269 milijardi evra.
Koji su uzroci stalnog rasta ovog izvora finansiranja domaćeg stanovništva i cele potrošnje u Srbiji? Da li našim ljudima na radu u inostranstvu tako dobro ide i imaju višak novca?
„Kada govorimo o faktorima koji su uticali na rast doznaka, treba imati u vidu nekoliko stvari. Prvo, doznake inače imaju kontraciklični karakter što znači da u periodima kriza, povećane globalne neizvesnosti i geopolitičkih tenzija najčešće dolazi i do njihovog rasta. Ljudi koji žive u inostranstvu, u takvim okolnostima više pomažu svoje članove porodica i prijatelje koji žive u Srbiji. Drugo, inflacija u svim zemljama dovodi do toga da su ključni makroekonomski i pokazatelji, pa tako i doznake, nominalno povećani. Na kraju, na rast doznaka utiče i povećan broj državljana drugih zemalja koji zasnivaju svoje boravište u Srbiji”, navode iz NBS.
Da su strani državljani uticali na povećanje pomenutog priliva iz inostranstva bilo je jasni prošle godine. Nakon početka krize i rata u Ukrajini u Srbiju je došao znatan broj IT stručnjaka iz Rusije koji rade za strane firme. Povećan je i broj naših digitalnih pečalbara, tačnije srpskih IT stručnjaka koji rade za inostrane poslodavce.
Na osnovu podataka o geografskoj strukturi doznaka za prvo tromesečje 2023. godine (poslednji javno raspoloživi podatak) vidi se da je struktura doznaka ostala stabilna i da je najviše doznaka došlo iz Nemačke (26 odsto), Švajcarske (11), Austrije (10), SAD i Francuske po šest procenata, odnosno iz zemalja u kojima se nalazi najveći deo naše dijaspore.
„Napominjemo da Narodna banka Srbije koristi metodologiju platnog bilansa Međunarodnog monetarnog fonda, prema kojoj su doznake obuhvaćene kroz stavku koja se naziva lični transferi i koja obuhvata: doznake radnika, penzije i druga socijalna primanja, kao i pomoći i poklone iz inostranstva, upućene fizičkim licima rezidentima Srbije”, navode iz NBS.