Planiranje penzije nikada nije bilo važnije, posebno u vremenu kada se tržište rada brzo menja, a prosečne zarade variraju.
Mnogi zaposleni u Srbiji postavljaju sebi isto pitanje: „Koliko ću primati kada se penzionišem?“
Dobra vest je da uz malo računice i dostupne alate, možete dobiti okvirnu procenu svoje buduće penzije.
U ovom tekstu objasnićemo kako se izračunava penzija, koji faktori najviše utiču na njen iznos, kako funkcioniše online kalkulator i kako možete preduzeti konkretne korake da poboljšate svoj penzioni status.
Kako se računa penzija u Srbiji?
Obračun penzije u Srbiji nije jednostavan, ali može se razložiti na nekoliko ključnih elemenata.
Najvažniji su broj godina radnog staža i visina plate tokom radnog veka.
Na osnovu toga se izračunavaju tzv. lični bodovi, koji se kasnije sabiraju i pretvaraju u konačni iznos penzije.
Opšti bod je fiksna vrednost koju svake godine određuje država i koja se koristi kao osnovica u formuli.
Što je vaša plata bila veća u odnosu na republički prosek, to je vaš lični bod veći.
Formula je transparentna, ali i stroga – svaka godina i svaki dinar se računa.
@djokicmarko9 Da li je penzija zagarantovana? 🤔 #tvojizabranisavetnik #penzija #porezi #doprinosi #penzionifond #fyp #foryou #foryoupage ♬ Lazy Cow – MeridianMusic
Ko ima pravo na penziju?
Pravo na penziju u Srbiji se stiče kada se ispune određeni uslovi propisani zakonom.
To može biti starosna penzija ili penzija na osnovu radnog staža.
Minimalni broj godina rada je 15, ali da biste ostvarili punu penziju, često je potrebno i više od 40 godina radnog staža.
Uslovi se razlikuju za muškarce i žene, a podložni su promenama svake godine.
U 2024. godini žene se mogu penzionisati sa 63 godine i 6 meseci, dok je granica za muškarce 65 godina. Oni koji imaju 45 godina staža mogu ostvariti penziju bez obzira na godine starosti.
| Vrsta penzije | Starosna granica | Minimalni staž |
|---|---|---|
| Starosna penzija (muškarci) | 65 godina | 15 godina |
| Starosna penzija (žene) | 63 godine i 6 meseci (2024) | 15 godina |
| Puna penzija (muškarci i žene) | – | 45 godina staža bez obzira na godine |
Kako funkcioniše kalkulator penzije?
Kalkulatori penzije dostupni online omogućavaju korisnicima da izračunaju okvirnu visinu penzije na osnovu unetih parametara.
To je jednostavan i brz alat koji daje pregled vaše finansijske budućnosti, bez potrebe za složenim formulama ili poznavanjem zakona.
Najčešće su potrebni podaci o vašem ukupnom stažu, visini prosečne bruto zarade tokom karijere i planiranoj godini penzionisanja.
Na osnovu toga, sistem automatski preračunava vrednost vaših bodova i daje orijentacioni mesečni iznos penzije.
Primeri izračunavanja penzije
Kako biste lakše razumeli kako iznosi mogu da variraju, ispod su dati primeri koji pokazuju koliku penziju možete očekivati u zavisnosti od staža i plate.
Imajte na umu da su ovo samo simulacije i da stvarni iznosi mogu varirati.
| Staž (godine) | Prosečna plata (RSD) | Procenjena penzija (RSD) |
|---|---|---|
| 40 | 95.000 | 82.000 |
| 35 | 70.000 | 58.000 |
| 30 | 50.000 | 42.000 |
| 15 (minimalno) | 40.000 | 22.000 |
Ove vrednosti služe kao ilustracija kako različiti faktori utiču na penziju. Ključno je da znate da čak i male razlike u plati i stažu mogu značajno promeniti krajnji iznos.
Kako povećati svoju buduću penziju?
Ukoliko želite veću penziju, najvažnije je da budete proaktivni tokom radnog veka. Postoji više načina da uvećate iznos buduće penzije, a mnogi od njih su dostupni svima koji razmišljaju dugoročno.
Najefikasniji način je da povećate broj godina staža, ukoliko je moguće, i da prijavljujete realnu zaradu.
Dobrovoljno osiguranje je još jedna opcija, posebno za preduzetnike i one koji rade u inostranstvu. Takođe, možete se informisati o privatnim penzijskim fondovima koji nude dodatne izvore prihoda u starosti.
Za kraj
Visina penzije zavisi od dužine radnog staža, visine zarada tokom radnog veka i opšteg koeficijenta koji se primenjuje pri obračunu.
Visina vaše buduće penzije ne mora da bude misterija. Korišćenjem dostupnih alata kao što su online kalkulatori i pravilnim planiranjem, možete znati gde se nalazite i šta treba da preduzmete.
Svaka godina i svaki dinar koji sada uložite mogu znatno uticati na vašu sigurnost u penzionerskim danima.
Osim toga, ne zaboravite da penzioneri u Srbiji imaju pravo na brojne pogodnosti, a jedna od korisnijih novina jeste penzionerska kartica, koja omogućava popuste i beneficije širom zemlje.
Iskoristite kalkulator penzije već danas i započnite svoje planiranje – jer budućnost ne treba da bude neizvesna.